GÜNCEL BİR SORUN: İŞ AİLE DENGESİZLİĞİ.PEKİ ÇÖZÜMÜ KİMDE?

Bugün aile ve iş yapısının geleneksel yapısından farklılaştığını görüyoruz. Günümüzde pek çok kadın tam zamanlı işlerde çalışıyor, boşanma oranları artıyor, tek ebeveynli aileler fazlalaşıyor, ailedeki kadın ve erkeğin rolleri kısmen de olsa benzeşmeye başlıyor, bireylerin işlerinden beklentileri farklılaşıyor. Değişen bu yapı içinde hem işinde hem de ailesinde tatmin edici bir yaşam sürmek isteyen bireylerin işi ise gittikçe zorlaşıyor. Peki bireyler, aileler, kurumlar ve hatta toplum açısından olumsuz sonuçlar doğurabilen bu sorunun çözümü kimde?

Aslında sorun çok boyutlu olduğundan sorunun çözümüne yardımcı olabilmek de farklı unsurların destekleriyle mümkün. Öncelikle kurumlar, aile dostu bir yaklaşım benimseyerek, çocuk ve yaşlıların bakımı, esnek çalışma saatleri, evden çalışma, aile nedenleriyle izin alabilme vb. uygulamalara yer verebilir. Yine yönetici desteği, iş arkadaşlarının desteği ve maaş ve sosyal haklar da örgütsel destek faktörleri olarak sayılabilir. Diğer taraftan ailelerde de eşlerin birbirlerine destek olması, yakın çevredeki arkadaş ve akrabaların yardımları ve ücretli yardımcılardan destek alınması da kişilere iş aile dengesini kurmakta yardımcı olacaktır. Bütün bunların yanında bireyin hissettiği iş aile dengesizliğinin biraz da kişisel faktörlere bağlı olduğu bilinmektedir. Örneğin mükemmelliyetçi ve A tipi kişilik sahibi bireyler daha fazla iş aile çatışması yaşayabileceklerdir. İletişim becerisi, iş yükünü yönetme becerisi ve olumsuz duygularla başa çıkabilme becerisi gibi özellikler ile kişinin sahip olduğu eğitim de gerektiğinde iş aile dengesizliğiyle başaçıkmada bireye yardımcı olabilecektir.

Madem ki iş aile dengesizliği günümüz toplumlarında karşılaşılması muhtemel bir sorun olarak görülüyor, bu sorunun çözümünde de kurumlar ve özellikle de İK departmanları, çalışanlar ve aileleri ellerinden geleni yapmalılar. Çünkü bu sorunun çözülmemesi birey açısından yaşam tatmininde azalmadan tükenmişlik hissine, aileler açısından evlilik tatmininin azalmasından boşanmalara, kurumsal açıdan motivasyonda düşüşten verimliliğin azalmasına kadar pek çok olumsuz sonuçlara neden olabilecektir.

Konuyla ilgili detaylı bilgi için ne okuyalım?

Zeynep Aycan, Mehmet Eskin, Serap Yavuz: Hayat Dengesi.

Greenhaus, Jeffrey H., Nicholas J. Beutel: “Sources of Conflict Between Work and Family Roles”. Academy of Management Review. v. 10. i. 1 (1985): 76-88.

Burcu Ertemli: İş Aile Çatışması ve Aile İş Çatışmasının İşe Cezbolma Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Uygulama, YTÜ Yüksek Lisans Tezi.